Strona Olsztynka

Wojny napoleońskie z lat 1806 - 1813 stały się kolejnym nieszczęściem dla zniszczonego pożarem Olsztynka. 30 grudnia 1806 roku nadeszły francuskie regimenty generała Martinere'a, wkrótce potem przemaszerowały tędy oddziały marszałków Neya i Davouta, księcia Bernadotte i Murata. Na niewielkiej przestrzeni pomiędzy Olsztynkiem a Wilkowem obozowało 12 000 żołnierzy francuskich. Miasto zmu­szono w trybie nagłym do zapłacenia wysokiej kontrybucji, dokonywano rekwizycji i niebawem zapanował wielki głód. Dopiero w maju 1807 roku wojska napoleońskie pomaszerowały na wschód, pokonując Rosjan. Wojna zakończyła się pokojem w Tylży. W 1812 roku kolejna fala wojsk francuskich maszerowała przez Olsztynek na Moskwę - po drodze Francuzi spalili część lasu miejskiego. Zimą 1812/1813 na­stąpił ich powrotny przemarsz, ale miasto zorganizowało wówczas samoobronę, uzbrajając wszystkich mężczyzn.

Wojny napoleońskie pozostawiły jednak nie tylko zniszczenia, głód i choroby, zapoczątkowały również reformy gospodarcze na wsi. Zaczął się proces uwłaszczeniowy; chłopi zyskali wolność osobistą, zniesiono pańszczyznę, a bogatsi mogli otrzymać ziemię na własność za pełnym odszkodowaniem dla dziedziców.
Rok 1844 przyniósł katastrofalną suszę wiosenną i nadzwyczaj deszczowe lato, co spowodowało zniszczenie zasiewów zbóż i plantacji ziemniaków. Zapanował po­wszechny głód i szerzyły się choroby. Do tych nieszczęść doszła jeszcze jedna plaga alkoholizm.

Dopiero druga połowa XIX wieku przyniosła korzystne zmiany mieszkańcom Prus, nastał długi okres pokoju. Zwycięska wojna z Francją i powstanie cesarstwa nie­mieckiego dały bodziec do dynamicznego rozwoju ziem niemieckich; również lud­ność Olsztynka odczuła te korzyści.

Nastąpił znaczny wzrost liczby ludności. W 1856 roku zbudowano szosę do Ostró­dy i Nidzicy, w 1887 otwarto linię kolejową Olsztyn - Olsztynek - Działdowo. W 1894 roku uruchomiono połączenie kolejowe z Ostródą, a na początku XX wie­ku zbudowano szpital. W 1906 stare studnie miejskie zastąpiono wodociągami w 1907 miasto otrzymało gazownię. Ulice pokryto kostką, wprowadzono oświetlenie gazowe, później elektryczne. Domy wznoszono wówczas murowane i nowoczesne.